Het kloppend hart van je woning; de meterkast nader verklaard !

Ik merk soms dat er FOK!'ers zijn die niet weten hoe elektra in hun woning verdeeld wordt en wat er nou allemaal in de meterkast qua elektrische componenten zit; en niet weten wat nu het verschil is tussen een aardlekschakelaar, een hoofdschakelaar of wat nu eigenlijk een normale “groep” is.

Het leek mij handig om nu juist voor de leken onder ons; dit topic te openen.



Het energiebedrijf komt vanuit het openbare net (van buiten dus ) via de meterkast jou huis binnen. Het heeft dan al een lange weg afgelegd van de centrale waar het opgewekt wordt, via de hoogspanningskabels, naar de wijkstations en uiteindelijk naar de transformatorhuisjes langs de weg, jou huis in



De eerste beveiliging die het energiebedrijf treft zijn de hoofdzekeringen, waarschijnlijk zitten die in een verzegelde kast, deze mag ook alleen bewerkt worden door medewerkers van het energiebedrijf, je mag de zekering die op die kast zit dan ook niet verbreken.

Daarna volgt de analoge of digitale elektriciteitsmeter (ook wel kilowattuurmeter genoemd) hiermee wordt jou verbruik gemeten en ook deze meter is door het energiebedrijf verzekerd.

Daarboven begint pas de groepenkast die de elektrische installatie in jou woning verdeeld en voorziet van stroom.



De groepenkast in je woning, door ons elektriciens ook wel de “schakel en verdeelinrichting genoemd” omvat de beveiliging van de elektrische installatie van je woning.

Het eerste onderdeel van je installatie (als je woning na september 2005 gebouwd is) is de hoofdschakelaar, met een hoofdschakelaar kun je de alle elektriciteit in je woning in één handeling snel uit en inschakelen.

In installaties die aangelegd zijn na 1 september 2005 of in installaties waarin ingrijpende aanpassingen zijn gedaan aan de elektrische installatie is een hoofdschakelaar opgenomen.
Een hoofdschakelaar is geen beveiliging; het is namelijk een lastscheider, En om geen ingewikkelde termen te hoeven te gebruiken een hoofdschakelaar is in principe een “normale” schakelaar.


Voorbeeld van een hoofdschakelaar.

Een elektrische installatie in je woning is verdeeld in verschillende groepen, in de meterkast heeft iedere groep zijn eigen beveiliging.

In de meterkast staat op een lijst of kaart welke vertrekken van de woning en/of welke apparaten op welke groep zijn aangesloten, al deze groepen zijn genummerd. En deze nummers staan onder of boven de bijbehorende installatieautomaten of aardlekautomaten.

Vaak genoeg ontbreekt zo'n lijst of kaart en is dus niet duidelijk welke ruimten nu eigenlijk op welke groep zitten, bij een storing kost het dan vaak veel moeite om de oorzaak te achterhalen; ook als je even een bepaalde ruimte in je woning spanningsloos wil maken weet je niet één twee drie welke groep dit is. Eigenlijk zou ieder huis zo'n lijst moeten hebben !

Een goed voorbeeld van een meterkast lijst heb ik hier geupload, kwestie van even invullen en bij de betreffende groepen een nummer zetten en je hebt een prima groepenverklaring.


Elke groep in huis is voorzien van een installatieautomaat (dat is de moderne vervanger van de “stop” of “zekering). Deze schakelt de stroomtoevoer uit bij overbelasting of kortsluiting. Bij kortsluiting of overbelasting loopt er teveel stroom door een deel van de installatie.


Voorbeeld van een installatieautomaat; in de volksmond "groep" of "eindgroep" genoemd.


De installatie in huis is beveiligd door minimaal 2 aardlekschakelaars.
Per aardlekschakelaar zijn maximaal vier groepen aangesloten.

Een aardlekschakelaar zorgt ervoor dat een bepaald deel van de installatie direct uitgeschakeld wordt wanneer er bij een kapot apparaat (bijvoorbeeld een wasmachine, droger of vaatwasser o.i.d.) stroom weg “lekt” naar de aarde. Ook kan een aardlekschakelaar reageren op blikseminslag in de buurt. Een aardlekschakelaar meet dus het verschil tussen de stroom die erdoor gaat en de stroom die via de nul weer terugkomt; bij een verschil van 0,03 A schakelt hij de stroom uit. Een aardlekschakelaar beveiligd dus niet tegen kortsluiting of overbelasting !




In sommige installaties zijn aardlekschakelaars en installatieautomaten gecombineerd in één component. Dit heet dan een aardlekautomaat.





- Ga bij werkzaamheden aan de elektrische installatie altijd eerst na aan welke groep je werkzaamheden doet. Informeer iedereen in je huis dat je gaat werken aan de elektrische installatie en dat je een bepaalde groep in huis uitschakelt.
Voor je eigen veiligheid zet je deze groep vervolgens uit met de schakelaar op de installatieautomaat van de desbetreffende groep.

- Als de meterkast voorzien is van zekeringen of stoppen dan moet je vaak de draaiknop boven de zekering omdraaien en/of de zekering er uit draaien.

- Als de meterkast een slot heeft, draai de deur bij werkzaamheden dan op slot en neem de sleutel mee zodat niemand de groep ongewild weer aanzet. In het geval van een zekering of stop kun je de zekering bij je steken.



De aardlekschakelaars zijn in de meterkast aangebracht, er wordt aangeraden om de aardlekschakelaars maandelijks te testen of in het uiterste geval twee keer per jaar, bijvoorbeeld bij de ingang van de zomer en winter tijd. Dit doe je door op de tekstnop (te herkennen aan een T) te drukken, de aardlekschakelaar moet direct uitschakelen.

Het testen is van belang om er zeker van te zijn dat de beveiliging goed werkt als dat nodig is.

Let op dat tijdens het testen de stroomvoorziening ook echt wordt onderbroken, houdt hier dus rekening mee bij het gebruik van computers en andere (huishoudelijke) apparatuur zet deze eerst uit! en waarschuw ook eventuele huisgenoten, loop na het testen van de aardlekschakelaar alle apparatuur even na of ze opnieuw ingesteld moeten worden, kijk dan ook even na de installaties voor verwarming en/of ventilatie.



Ga bij een storing na of het een storing in je eigen huis is of dat het een algemene elektriciteit storing is. Staan in de meterkast alle installatieautomaten en aardlekschakelaars in ? en heb je bijvoorbeeld in het hele huis geen stroom meer dan is de kans groot dat het een algemene storing is. Kijk dan naar de straatverlichting buiten of vraag de buren of hun ook geen stroom hebben.

Zo ja: Wacht rustig af en luister eventueel naar een radio op batterijen, een autoradio of een mobieltje met radio.

Zo nee: Dan is er iets mis in de installatie in je woning.
We verwijzen je graag naar onze storingswijzer : K&W / [K&W] Storingswijzer - Elektriciteit !

Uiteraard kan het zijn dat in jou meterkast een andere merk of andere componenten gebruikt zijn; maar de werking is in principe hetzelfde. Heb je toch nog vragen of problemen over jou meterkast stel ze gerust !

Ik hoop met dit topic in ieder geval het een en ander duidelijk gemaakt te hebben over wat er nu eigenlijk in je meterkast afspeelt en hoe te handelen in het geval van een storing !

[ Bericht 1% gewijzigd door Vonkenboer op 10-12-2017 13:32:01 ]

Er zijn gewoon teveel mensen die componenten in de meterkast niet kunnen onderscheiden van elkaar; en geen flauw idee hebben wat een aardlekschakelaar, installatieautomaat of groep is.

Trouwens ook even een algemene mededeling, vaak wordt een meterkast van boven tot onder vol gezet met rotzooi die er absoluut niet thuis hoort, een meterkast is geen bergkast
Dat men een stofzuiger in de meterkast zet is tot daar aan toe, maar het gaat vaak van kwaad tot erger op het moment dat men schapjes in de meterkast aan gaat brengen.

Even een klein schopje voor dit uiterst informatieve topic

Whoeps, idd het is namelijk 30mA (=0,03A) geen 0,3 zoals ik aangeef.
Zal het even wijzigen ! Bedankt !

Wil je hem in de meterkast zelf plaatsen ? Of ernaast ?

Als je niet handig bent en/of gewoon geen ervaring hebt met elektriciteit zou ik het gewoon uit gaan besteden aan een installatiebedrijf uit de buurt. Het is geen hogere wiskunde ofzo; maar er zijn wel een aantal werkzaamheden die je moet doen waarbij je wel moet weten wat je nu uiteindelijk aan het doen bent

Even zoeken op FOK! bracht mij naar dit Stopcontact in meterkast (laten) aanleggen topic; misschien dat je daar wat aan hebt ?

Vergeet niet dat er tegenwoordig op veeelal grote bouwprojecten er ook van alles aan wordt gedaan om iets vooral als meerwerk te kunnen verkopen.

Bij kleinere installateurs heb ik namelijk nog nooit meegemaakt dat we bij nieuwbouw niet standaard een dubbele wandcontactdoos in de meterkast plaatsen.