quote:
Politie verrast door hevigheid rellen Cambuur;
ME-commandant: grote groep hooligans volgt aanwijzingen op van kleine groep
‘De rellen leken goed georganiseerd’
Leeuwarden - De rellen na afloop van de wedstrijd SC Cambuur-Roda JC zijn voorbereid en georganiseerd door een klein groepje hooligans die zelf stadionverboden hebben. Dat stelt Kees Smeltekop, plaatsvervangend districtschef in Leeuwarden en ME-commandant, onder meer op basis van het verloop van de rellen.
Door Patrick van ’t Haar.
,, Ik ben ervan overtuigd dat een klein groepje hooligans aan de touwtjes trekt en de rellen organiseert, de relschoppers aanstuurt en de tactiek bepaalt. Het probleem alleen is dat zij elke keer buiten schot blijven. Hen zul je niet zien met een steen in de hand, zij blijven op de achtergrond. Voor ons is het heel moeilijk om aan te tonen dat zij de rellen organiseren. Daarvoor hebben wij de nieuwe voetbalwet nodig die de politie ruimere opsporingsmogelijkheden geeft. Maar die wet ligt nu nog bij de Eerste Kamer en dus blijven deze jongens buiten schot.”
Smeltekop zit aan tafel in zijn werkkamer op bureau Gardeniersweg in Leeuwarden. Aan de wand een T-shirt van Cambuur met handtekeningen van de spelers en een sjaal van de club. ,,Die kon ik de afgelopen dagen echt even niet meer zien.”
Ruim een week na de rellen en een dag voor de rechtszaak tegen elf aangehouden relschoppers - die vandaag diende - is Smeltekop nog dagelijks bezig met de rellen. ,,Je weet als politieman hoe het werkt bij Cambuur. Er is dat groepje hooligans dat aan de touwtjes trekt. Het gaat om een aantal jongens met stadionverboden die zich tijdens de wedstrijden in de omgeving ophoudt. Hun gedrag en manier van werken lijken ze overgenomen te hebben van de hooligans uit Engeland. Ook daar is sprake van een klein groepje dat de lijnen uitzet en een grote groep relschoppers die de aanwijzingen en tactiek opvolgt.”
Scenario’s
Vooraf had de politie rekening gehouden met rellen, alleen niet op deze schaal. In de voorbereiding maakte de politie twee scenario’s: een voor winst van Cambuur, een voor verlies. In het geval van winst zou het volgens het scenario relatief eenvoudig zijn de Roda-supporters uit het stadion te krijgen en naar de gereedstaande bussen in de Coopmansstraat te loodsen - de Cambuuraanhang zou feestvieren in het stadion en hooguit bij de rotonde op de Archipelweg zou een groep hooligans proberen de vertrekkende bussen op te wachten.
Bij het verliesscenario concentreerde de politie-inzet - een peloton ME bestaande uit vijftig man, een aanhoudingseenheid en twee busjes met gewone politie - zich op het veilig laten vertrekken van de Roda-supporters, maar zou ze ook nadrukkelijker aanwezig zijn in de omgeving van het stadion.
,,De eerste wedstrijd tegen Roda JC was volstrekt rustig verlopen en we hadden ook geen signalen van buiten gekregen dat het uit de hand zou lopen. Dus concentreerde de inzet van de ME zich vooral op de rotonde bij de Archipelweg. Het idee was de daar verzamelde supporters met een paar charges richting Heechterp te jagen waardoor de bussen veilig konden vertrekken.”
Maar het liep anders. Niet alleen gingen honderden relschoppers meteen na het laatste fluitsignaal om kwart over elf richting de Archipelweg, ook vielen de hooligans vanuit het stadion de politie aan op de hoek van de Coopmansstraat en het Cambuurplein. Enkele honderden anderen deden hetzelfde bij de rotonde en ook in het stadion zelf was de mobiele eenheid nodig omdat suppoosten in het nauw gedreven werden.
,,Daardoor werden wij volledig verrast. Want ook vanuit de stegen van de Albert Schweitzerweg vielen relschoppers de politie aan. En vanuit de Insulindestraat viel een groep hooligans de ME in de rug aan. Op vier plaatsen werden we aangevallen met stenen en alles waarmee gegooid kon worden, en we waren ook in het stadion nodig. Daardoor moest ik schipperen met de inzet van de ME en kwam de eenheid op de hoek met het Cambuurplein in het nauw. Een half uur na het uitbreken van de rellen kreeg ik van daaruit de noodkreet dat ze het niet lang meer zouden houden. Toen heb ik de burgemeester en de officier van justitie toestemming gevraagd om traangas in te zetten.”
Omdat er geen rekening was gehouden met zulke hevige rellen, had de ME geen traangas bij zich want die behoort niet tot de standaarduitrusting. Het duurde daarom nog ruim een half uur voordat het gas kon worden ingezet. In die periode - tussen pak ’m beet twaalf uur en half een - wist de ME de Roda-aanhang in de bussen te krijgen en met een aantal charges de rotonde bij de Archipelweg schoon te vegen. Om half een kondigde de ME aan dat ze traangas in zou zetten tegen de honderden die op de hoek met het Cambuurplein stonden, wat vijf minuten later ook gebeurde.
,,Toen zwakten de rellen snel af, een kwartier later loste de groep op en konden ook de Roda-spelers veilig vertrekken. Om kwart over een, twee uur na het begin van de rellen, was de rust in de buurt teruggekeerd.”
Nog nooit zo heftig
Meteen na het beëindigen van de actie kwamen alle ingezette agenten en ME’ers bij elkaar op het bureau aan de Holstmeerweg. In eerste instantie was de stemming nog goed, de ingezette agenten hadden het gevoel de klus toch maar geklaard te hebben.
Maar in de dagen daarna sloeg de stemming om. ,,Er ontstond kwaadheid. Waarom waren ze zo aangevallen? Ik zelf heb jarenlang bij de ME gezeten in Amsterdam en het nodige meegemaakt. Maar zo heftig als dit, zo langdurig, dat is me niet eerder overkomen. Een van de ME’ers zei tegen mij dat hij het gevoel had gehad dat de relschoppers stenen gooiden om te doden, zo had hij het ervaren.”
Volgens Smeltekop heeft de politie de situatie van tevoren niet verkeerd ingeschat. Er was rekening gehouden met rellen, er was ingeschat dat de groep relschoppers groter zou zijn dan in het verleden maar daar was de politie-inzet ook op berekend. Eigenlijk was het ‘de tactiek’ van de hooligans de politie verraste. ,,Dat is voor mij een bevesting van het vermoeden dat de rellen voorbereid en georganiseerd waren. Zoiets ontstaat niet spontaan.”
Smeltekop is benieuwd naar de rechtszaak tegen elf verdachten, die vandaag de hele dag duurde. Vooral naar de straffen die de verdachten eventueel opgelegd krijgen. ,,In ieder geval is het een goede zaak dat er door de recherche meteen stevig op in is gezet, er meteen een Team Grootschalige Opsporing is samengesteld dat onderzoek doet naar de rellen. Want deze elf staan vandaag voor het hekje maar er gaan er nog heel wat gaan volgen.”frieschdagblad.nl
I'm a shooting star leaping through the sky like a tiger defying the laws of gravity
Farookh Bulsara (Freddie Mercury) 05/09/1946-24/11/1991
Hattrick:
SC diepFries (
1295088)