Een overzicht van de verschillende commentaren uit de Vlaamse en Waalse pers:
quote:
HET NIEUWSBLAD. Bestaanscrisis
'Dertien maanden na de verkiezingen is de politieke chaos groter dan ooit'
Yves Leterme heeft dus de eer aan zichzelf willen houden. In plaats van nog een nachtje moedeloos naar oplossingen te zoeken, heeft de eerste minister gisteravond zijn ontslag aan de koning aangeboden. Daarmee kwam toch nog een verrassend einde aan een dag vol chaos.
Leterme kreeg van zijn kartelpartner N-VA geen uitstel meer voor een staatshervorming. Hij besefte dat daardoor niet alleen zijn regering, maar vooral ook zijn eigen partij in een onmogelijke situatie belandde. Had hij zich vastgeklampt aan zijn premierschap, dan viel zijn kartel in duigen, kwam de Vlaamse regering in moeilijkheden en werd CD&V van Vlaams verraad beschuldigd.
Leterme neemt ontslag omdat hij er niet in geslaagd is een staatshervorming in elkaar te boksen. Bovendien is BHV niet in de koelkast, maar in de diepvriezer beland. Alles waar de Franstaligen van gruwden, hebben ze moeiteloos gepareerd. En de Vlaamse partijen, het kartel CD&V/N-VA voorop, blijven in de kou staan. Met belangenconflicten en alarmbelprocedures kan de Vlaamse meerderheid nu eenmaal nooit zomaar haar wil opleggen aan de Franstalige minderheid. Het is makkelijk om alle schuld voor deze mislukking in de schoenen van Yves Leterme te schuiven. Het klopt dat de premier niet uitblonk in doortastendheid. Nooit gaf hij de indruk greep te hebben op de zaken.
Maar Leterme heeft wel gewroet en gevochten en uiteindelijk vele potentiële oplossingen afgetoetst. Hij botste evenwel op het blijvende 'non' van de Franstaligen. Had een andere eerste minister deze crisis voorkomen? Neen. De politieke impasse is het resultaat van het Belgische systeem dat niet meer draait als tevoren. Ons land verkeert in een bestaanscrisis. De Vlaamse en Franstalige politici leven in twee afzonderlijke werelden en er is geen geld meer om een staatshervorming met nog eens wat extra centen voor de regio's af te kopen. De oranjeblauwe mislukking van vorig jaar blijkt slechts het voorspel van een nog diepere impasse. Dertien maanden na de verkiezingen is de politieke chaos groter dan ooit.
quote:
HET LAATSTE NIEUWS. De vlucht vooruit?
Vierhonderd lange dagen heeft Yves Leterme het land in spanning gehouden. Twee keer is hij mislukt als formateur en koos hij voor de eenheid van zijn kartel. Ook gisteren, na nogmaals niet te zijn gelukt, koos hij ultiem voor de vlucht vooruit. Liever ontslag nemen als premier en de band met de partij herstellen, die hem net als in november niet volgde in een poging om de staatshervorming op de lange baan te schuiven. De vraag is waar het land een leider heeft verdiend die niets anders heeft klaargemaakt dan verwarring scheppen, afkeer van de politiek en onverschilligheid.
Hoe hol klinken nu de slogans van het 'goed bestuur' waarmee de kopstukken van CD&V premier Verhofstadt uit zijn kantoor dreven? Nooit was goed bestuur zo ver weg. Nooit maakte ons land zo'n belabberde beurt. Nooit waren de zorgen van de mensen minder van tel. Alles is beter dan politici die niet regeren en de beslissingen voor zich uitschuiven. Drie keer heeft de premier geprobeerd. Drie keer is hij mislukt: op 23 augustus, op 1 december en op 15 juli. Niemand heeft van het staatshoofd zoveel kansen gekregen. Wat ook de reden mag zijn, het wordt tijd dat er nu een einde aan komt.
Wat kan de koning nu doen? Gisteren ontving hij meteen Herman Van Rompuy. Dat wijst op twee zaken. 1. De koning was erop voorbereid dat het mis kon lopen. 2. Hij kan Van Rompuy naar voor schuiven als premier-depanneur of om de draad van de staatshervorming op te pakken waar hij hem zelf heeft moeten loslaten in de herfst. Van Rompuy is toen een eind verder geraakt dan Leterme, ook al bestond er nog geen algemeen akkoord over.
Er zijn natuurlijk ook andere mogelijkheden. Het terughalen van oud-premier Verhofstadt is geen optie. Zijn partij heeft onvoldoende zetels om een krachtige premier te kunnen zijn. Hij zou de gevangene zijn van Didier Reynders en van de CD&V. Als er iemand anders op het toneel verschijnt, kan het Albert II zijn goede vriend Didier Reynders zelf zijn. Aangezien de Franstaligen tot dusverre geweigerd hebben mee te gaan in een grote staatshervorming, is het best mogelijk dat CD&V nu de Franstalige nummer één aan zet wil laten. Eens testen hoe zwaar die weegt.
Luc Van der Kelen
quote:
BELANG VAN LIMBURG. Verhofstadt in het kwadraat
Vandaag is het exact 400 dagen geleden dat het kartel CD&V/N-VA met vlag en wimpel de verkiezingen won en Yves Leterme 800.000 naamstemmen haalde. Sindsdien is het crisis, vandaag meer dan ooit. Yves Leterme is mislukt, de federale regering hangt in de touwen, het kartel CD&V/N-VA is op sterven na dood.
Enkel en alleen de persoon van Yves Leterme voor deze mislukking verantwoordelijk stellen, zou niet correct zijn. De verantwoordelijkheid van de Franstaligen is groot. Zij hebben het steevast over België en solidariteit. Maar hun woorden staan haaks op hun daden. Hun weigering om B-H-V te splitsen, een nieuwe staatshervorming te realiseren en de federale overheid te herfinancieren, komt neer op een wurging van het land.
Dit neemt niet weg dat de verantwoordelijkheid van Yves Leterme in deze verpletterend is. In de aanloop naar de verkiezingen van 10 juni vorig jaar ging hij zich te buiten aan verkiezingsbeloftes. Hij ging het eens allemaal doen. Wie hem binnen de CD&V er op wees dat hij die beloftes niet zou kunnen invullen, werd afgeblaft. En kritische journalisten werden bestookt met sms'jes. Yves Leterme deed wat hij Guy Verhofstadt verweet. Leterme is een Verhofstadt in het kwadraat: hij belooft nog meer, hij realiseert nog minder.
De ontsnappingsroute voor Yves Leterme om toch maar eerste minister te kunnen blijven is een communautaire dialoog van gemeenschap tot gemeenschap. Die piste lag ook al in oktober vorig jaar op tafel, heette toen conventie, maar werd door het kartel CD&V/N-VA afgeschoten. In de plaats daarvan kozen Yves Leterme en het kartel toen voor een uitbreiding van oranje-blauw met de PS, kwestie van in eigen schoot een tweederde meerderheid te hebben om een staatshervorming te realiseren.
Het resultaat van deze operatie is tweemaal dramatisch: B-H-V is niet gesplitst, er is géén staatshervorming, zelfs de borrelnootjes geraken niet tot in het parlement. En sociaal-economisch kan de regering géén eenduidig beleid voeren. Het geld wordt opgemaakt aan een massa kleine fiscale en sociale maatregelen waar niemand iets mee opschiet. Dat heeft dan weer repercussies op de begroting. Die is zogezegd opnieuw in evenwicht na de budgetcontrole. Maar niemand die het gelooft.
De politieke situatie is ronduit dramatisch. Yves Leterme is mislukt. Hij weet dat maar wil er niet de politieke conclusies uit trekken. Als hij niet goed oplet, wordt hij er straks toe gedwongen. Door zijn partij. Door zijn kartel.
Eric Donckier
quote:
GAZET VAN ANTWERPEN. Yves Leterme ontgoochelt
Een hectische dag gisteren in de Wetstraat toen 's morgens reeds duidelijk werd dat er op 15 juli, vandaag dus, geen akkoord over de staatshervorming en Brussel-Halle-Vilvoorde mogelijk is. Premier Yves Leterme vocht als een duivel in een wijwatervat voor het voortbestaan van zijn regering, maar moest uiteindelijk de duimen leggen en naar de koning trekken.
Meer dan dertien maanden na de verkiezingen, die hij met vlag en wimpel won, vroeg hij aan zijn coalitiepartners of hij alstublieft meer tijd kon krijgen voor de communautaire onderhandelingen. De deadline die hij voor zichzelf had gesteld, bleek onhaalbaar.
De Franstaligen triomfeerden. Dit is het scenario waarop zij altijd hadden gehoopt. Blijven 'neen' zeggen tegen elke vraag voor een staatshervorming tot de Vlamingen het beu werden en de handdoek in de ring gooiden.
Op de hoofdkwartieren van MR-FDF, PS en cdH werd gisteren champagne ontkurkt. Dit resultaat waren ze in hun stoutste dromen nooit tegengekomen. De communautaire gesprekken in de diepvries tot na juni 2009, zo leek het toch voor enkele uren.
Yves Leterme heeft gisteren zijn partij en kartelpartner N-VA danig op de proef gesteld. Wat hij voorstelde lag absoluut niet in de lijn van wat CD&V in juni 2007 aan de kiezer beloofde. U herinnert zich ongetwijfeld welke zware communautaire eden toen werden gezworen. Leterme zou persoonlijk nooit in een regering stappen zonder een grote staatshervorming en zonder splitsing van Brussel-Halle-Vilvoorde. In maart deed hij het tóch, en vandaag wilde hij het opnieuw doen.
De premier wordt niet graag aan die woorden herinnerd. Hij wil die zo vlug mogelijk doen vergeten. Zoals hij ook zijn periode als Vlaams minister-president uit zijn geheugen heeft verbannen. Want Leterme is in een jaar enorm veranderd. Van een Vlaamse stoere eik is hij getransformeerd in een typische CVP'er van vroeger. Ik heb het over de grote staatsmannen - 'rentmeesters' noemden zij zichzelf graag - die het stemmenaantal van hun partij hebben gehalveerd omdat ze nooit woord hielden.
Voor alle duidelijkheid, en voor de zoveelste keer: de grootste schuld voor het mislukken van de communautaire onderhandelingen ligt bij de Franstaligen. Maar Yves Leterme heeft ook fouten gemaakt. Hij is te ver en te lang meegegaan in het francofoon verhaaltje. In feite had hij in augustus van vorig jaar de Franstalige partijen reeds voor het blok moeten zetten.
Vandaag, 400 dagen na de verkiezingen, nog eens uitstel komen vragen aan het parlement is waanzin. Wat het voorbije jaar niet kon, zal de komende maanden ook niet kunnen. En of nu Kris Peeters en Rudy Demotte aan de onderhandelingstafel zitten dan wel iemand anders, uiteindelijk zijn het dezelfde politieke partijen die welk compromis dan ook moeten goedkeuren.
Neen, Yves Leterme heeft ons - en ongetwijfeld ook velen binnen zijn eigen partij - ontgoocheld. We hadden meer standvastigheid en creativiteit van hem verwacht. Hij had meer ruggengraat moeten tonen. Meer politieke moed.
Het cynische van heel dit verhaal is wel dat uitgerekend de persoon die een partij die vijf jaar geleden op sterven na dood was weer levend heeft gemaakt, haar nu opnieuw aan de rand van de afgrond brengt.
Paul Geudens
quote:
DE TIJD. Naar de koning
Premier Yves Leterme (CD&V) trok gisteravond omstreeks 22u.30 uur dan toch naar de koning om zijn ontslag aan te bieden, nadat gebleken was dat een communautair akkoord geen haalbare kaart meer was tegen vandaag, de bijna mythische deadline van 15 juli. Bij zijn eigen acherban kreeg Leterme het scenario niet verkocht om de communautaire onderhandelingen na het zomerreces voort te zetten, met een prominente rol voor de deelstaten. CD&V offert de Wetstraat 16 en zijn kopman Yves Leterme op om zijn geloofwaardigheid overeind te houden. Het doet wat denken aan wat bij Fortis is gebeurd.
Andermaal een uitstel voor de communautaire onderhandelingen zou ook geen goede zaak zijn geweest voor het land. Het communautaire zou als een loden deken over de Wetstraat blijven hangen. Van een krachtdadig sociaaleconomisch beleid zal niets in huis komen zolang het communautaire niet achter ons ligt. Dat is al sinds de verkiezingen van 10 juni 2007 de harde vaststelling.
Zo had Leterme er nog wel goede hoop op dat de begroting dit jaar nog in evenwicht zou kunnen worden afgesloten, maar dat komt enkel en alleen omdat de oplopende inflatie plots voor onverwachte inkomsten in de staatskas zorgt. Dat de inflatie ook invreet op de koopkracht van de mensen, leek bijzaak voor Leterme I. Het koopkrachtcadeau van 18 euro, dat we dit jaar nog zouden krijgen, was niet meer dan een zoethoudertje.
Erger wordt het, als blijkt dat Leterme I steken heeft laten vallen in strategische economische dossiers, zoals onze energiebevoorrading. Deze week fuseren Suez en Gaz de France, maar een gouden aandeel voor België is er nog altijd niet. En België kan er ook naar fluiten. Suez en Gaz de France melden in hun prospectus dat een gouden aandeel voor België onwettig zou zijn. Voor Parijs lijkt daarmee de kous af.
In de Pax Electrica II, die Suez-topman Gérard Mestrallet en gewezen premier Guy Verhofstadt (Open VLD) afsloten, staat nochtans zwart op wit dat zo'n gouden aandeel voor België er zou komen. Het moet onze energiebevoorrading veiligstellen, nu Parijs heer een meester wordt over onze energie en onze kerncentrales.
Ook politiek waren daarover afspraken gemaakt tussen België en Parijs. Premier Yves Leterme kreeg bij zijn eerste bezoek aan de Franse president, Nicolas Sarkozy, nog te horen dat er wel werk zou worden gemaakt van zo'n gouden aandeel voor België, al klonk Sarkozy minder overtuigend dan doorgaans.
Maar blijkbaar had Leterme de voorbije maanden belangrijker zaken aan zijn hoofd dan te verzekeren dat België een gouden aandeel zou krijgen, en de controle over onze energie niet helemaal in Franse handen kwam. De economische belangen van ons land dreigden zwaar geschaad te worden, mocht dus andermaal beslist zijn het communautaire voor zich uit te schuiven. De politiek kan het niet maken nog eens een jaar alleen met het communautaire bezig te zijn. Die hypotheek moet nu eindelijk worden gelicht.
Wim Van de Velden
quote:
DE MORGEN. Leerling-tovenaar
Voor de derde keer in 400 dagen is Yves Leterme volkomen mislukt in zijn opzet. Ditmaal definitief. Dat valt hem niet eens persoonlijk kwalijk te nemen, want niemand mag vandaag in staat geacht worden om in het huidige politieke krachtenveld een evenwichtige oplossing te vinden. Je kunt het Yves Leterme wel kwalijk nemen dat hij mee vorm heeft gegeven aan een politiek landschap waarin een dergelijke oplossing onmogelijk is geworden.
Door de illusie te creëren dat één politieke visie maar vijf minuten politieke moed nodig zou hebben om haar ideeën te doen slikken door andere partijen. Door een electorale dopingpil te nemen in de vorm van een kartel met een partij waarvoor elk compromis waarbij men zelf ook toegevingen moet doen ideologisch en electoraal een niet te verdragen gedachte is.
Door zich te laten meeslepen in een retoriek die het hem zogoed als onmogelijk heeft gemaakt ten zuiden van de taalgrens beschouwd te worden als de premier van het hele land.
Van de weeromstuit is die houding in het zuiden aangegrepen om het afwijzingsfront, ook tegenover gematigde en redelijke Vlaamse verzuchtingen, te betonneren. Want ook in dat zuiden heeft de electorale dynamiek, de strijd om het politieke marktleiderschap, verhinderd dat er ook maar één toegeving kon worden gedaan. De verantwoordelijkheid voor de mislukking moet evenzeer daar gelegd worden.
Door zich vast te rijden in een zelf veroorzaakte radicalisering van de standpunten, door zich op te sluiten in onhaalbare deadlines.
Yves Leterme is het prototype van de leerling-tovenaar, slachtoffer van machten die hij zelf heeft opgeroepen.
Want ironisch genoeg heeft hij gisteren voor het eerst de enige realistische stap gezet die nog overbleef: de communautaire discussie uitstellen tot een ogenblik waarop de politieke wereld niet langer gegijzeld zou worden door electorale koorts, wat na de regionale verkiezingen van volgend jaar voor het eerst nog eens het geval zal zijn. Pas dan, wanneer er enkele jaren geen verkiezingen zijn, maakt de discussie een kans, willen de politici zich misschien in het diepe wagen.
Maar in het eindspel liep het fout. De Vlaamse regering reageerde huiverachtig op het voorstel, Leterme durfde de confrontatie met zijn eigen achterban niet aan, N-VA wou de stekker er ook al niet uittrekken. Een vernietigende televisieberichtgeving en een stortvloed aan negatieve telefoons deden de rest. Leterme, eenzamer dan ooit, koos voor zijn kartel, niet voor een onderhandelde oplossing voor het land, en trok zelf naar de koning.
Wat rest, is de chaos. Want al moet er een oplossing komen voor B-H-V, ook al zullen een responsabilisering en grotere bevoegdheidsoverdracht naar de gemeenschappen mogelijk leiden tot beter bestuur, dan nog blijft het onverantwoord dat 400 dagen lang álle beleidsruimte is opgesoupeerd door die thema's, terwijl ondertussen de steeds ernstiger wordende sociaaleconomische uitdagingen onbeantwoord zijn gebleven.
Leterme heeft geen van zijn beloftes gehouden, heeft bij herhaling woordbreuk gepleegd, heeft nooit zelfs maar een schijn van goed bestuur kunnen ophouden. Al wat hem rest, is de martelaarsrol in een crisis die hij over zichzelf afgeroepen heeft.
Hoe het verder moet, weet voorlopig niemand.
Yves Desmet
quote:
VERS L'AVENIR. Le fiasco belge
Au c½ur de la nuit, comme un fuyard, Yves Leterme a capitulé et est allé déposer sa démission chez le Roi. Nous revoici, un an plus tard, dans le même scénario catastrophe que celui qui a marqué l'été pourri de 2007.
Malgré les multiples chances qui lui ont été données pour bâtir un vrai projet, Leterme laisse la Belgique dans un état de déliquescence avancé. Depuis un an, successivement comme grand vainqueur des élections de juin 2007, puis comme formateur, et enfin comme Premier ministre, Yves Leterme, dans un paysage politique certes volcanique, n'a jamais réussi à apaiser les esprits et à établir un climat constructif dans son équipe gouvernementale.
Plus qu'avec ses partenaires des autres partis, c'est avec ses propres amis politiques que Leterme a dû batailler ferme tout au long de ses mois de galère. Et c'est encore de son propre camp qu'est venu, lundi soir, l'assaut fatal. Déjà à peine soutenu du bout des lèvres par le CD&V, le parti dont il est le leader, Leterme a été complètement lâché par ses alliés nationalistes de la N-VA et de son «ami» Bart De Wever.
La Belgique se retrouve dans une crise profonde. Les Belges se retrouvent citoyens d'un pays abandonné. Car il y a encore pire drame que de savoir si le gouvernement Leterme Ier passe ou non le cap symbolique de ce 15 juillet: c'est l'indifférence générale dans laquelle se joue la tragédie politique actuelle. Dans la population, qui est pourtant habituée à suivre les galères politiques, le c½ur n'y est plus. Désillusion. Indifférence. Fatalisme. De vote flamand unilatéral pour la cession de l'arrondissement de Bruxelles-Hal-Vilvorde en «dernière chance» donnée à Yves Leterme, les Belges dans leur majorité, les francophones dans leur toute grosse majorité, se sont fait une raison. Est-ce de la naïveté face à l'ampleur du mal belge? Ou est-ce le bon sens populaire qui s'exprime? Toujours est-il que de moins en moins d'écho et de crédit est accordé aux ultimatums guerriers lancés à intervalles réguliers.
Plus d'un an de non-discussions communautaires, et - logiquement - toujours rien de concret. Ce n'est pas, on le sait, le temps qui a manqué: cette année passée à tourner autour du pot aurait pu être mise à profit pour dessiner la nouvelle Belgique dont tout le monde politique, aujourd'hui au moins, reconnaît qu'elle est à réinventer. Nous revoici à la case départ. Entraînés dans une espèce d'opération suicide pour la Belgique, à l'heure même où la majorité des partis du gouvernement étaient prêts à négocier le futur visage de la Belgique et des régions qui la composent. Parce qu'un parti flamand extrémiste et séparatiste l'a décidé et a mis le Premier ministre à genoux, le fiasco belge, ce 15 juillet 2008, est parfait.
Pascal Belpaire
quote:
LA LIBRE BELGIQUE. Yves Leterme part sans gloire !
Les nerfs d’Yves Leterme ont fini par craquer. Soumis depuis des mois à une intense pression psychologique, affaibli physiquement, le Premier ministre - si peu - n’aura pas supporté qu’Elio Di Rupo rappelle, hier soir, devant les cameras de télévision que c’est le CD&V, le propre parti d’Yves Leterme, qui avait fixé, un peu bêtement, cette date du limite du 15 juillet pour proposer un vaste plan de réforme de l’Etat.
Ce qui est la stricte vérité. Et l’on ne manquera de s’étonner de le voir saisir un aussi minable prétexte pour démissionner de ses responsabilités. On le savait atrabilaire, soupe au lait : on ne le savait pas pétri de cette vanité qui est l’orgueil des faibles. Il est vrai qu’après 13 mois de surplace gouvernemental, Yves Leterme ne pouvait présenter qu’un bilan valant un zéro pointé. Le strict minimum sur le plan socio-économique. Le néant sur le terrain communautaire. Rarement un Premier ministre aura pris autant de temps pour constater son inutilité.Hier pourtant, son initiative d’appeler les Régions et les Communautés à la table des négociations paraissait bien de nature à calmer le jeu et ouvrait, enfin, une possibilité de négocier plus sereinement le nouveau visage de l’Etat belge.
Alors que du côté flamand le gouvernement, tout comme les partis, restaient dans une prudente expectative face à ces propositions, la partie semblait gagnée pour Yves Leterme. Son désormais rival et meilleur ennemi, Kris Peeters, Ministre-président du gouvernement flamand, nageait dans le bonheur face aux caméras de télévision. Il allait enfin pouvoir mettre en oeuvre “sa révolution copernicienne”, faire en sorte que “le fédéral ne soit plus le soleil autour duquel tournent les Régions. Peeters d’un côté, Leterme de l’autre : les deux poids lourds du CD&V semblaient en mesure de mater les récalcitrants de leur parti. Il n’en a rien été.Yves Leterme, Monsieur 800 000 voix, l’homme qui affirmait au soir de son triomphe électoral que “BHV ne demandait que cinq minutes de courage politique”, cet homme-là a jeté l’éponge, vaincu par lui-même d’abord.Durant treize mois il n’a pris aucune initiative, ou si peu, se contentant d’être le notaire de son équipe. Il quitte le navire la tête basse, abandonne son service quand la crise économique est à nos portes.Sire, à quoi bon le retenir ?
Michel Konen
quote:
LE SOIR. Un pays au bord du gouffre
Yves Leterme est tombé pour la troisième fois. Poignardé par son propre camp, ce cartel qu'il avait lui-même imaginé pour reprendre la main sur la Flandre et, partant, sur le royaume après huit ans d'opposition. Il était écrit que cette association avec la N-VA se ferait au prix d'une intenable radicalisation nationaliste.
Voilà Leterme mais aussi les nouvelles têtes pensantes du CD&V, stratèges à la Pyrrhus, fossoyeurs volontaires ou inconscients de la Belgique, pris à leur propre piège alors que, le petit homme d'Ypres, si longtemps fantomatique, accumulant gaffes, bévues et tergiversations, était paradoxalement entré depuis quelques jours dans ses habits de Premier ministre.
De l'avis général, Leterme maîtrisait ses dossiers, faisait l'arbitre, proposait, tentait de concilier Nord et Sud. Jusqu'à se rendre imbuvable aux yeux de ses coreligionnaires.
Dame ! il ne leur a donné aucun des gages exigés. A commencer par la scission de BHV ! Engoncés dans des querelles intestines ou des combats d'arrière-garde, les partenaires francophones de la coalition portent une lourde part de responsabilité dans ce naufrage. Mais comme on le craignait depuis des semaines, c'est la N-VA, la chapelle ultranationaliste du cartel, et les éléments les plus excités du CD&V qui ont « naturellement » porté le coup de grâce au Premier ministre, au prétexte que, au 16, Leterme n'a pas accompli ce qu'avait promis… Yves en campagne.
Politiquement mort, à moins bien entendu que le Roi ne le relance une quatrième fois…
Faute de mieux, le chef du conseil aura au moins esquissé le début d'une ébauche de solution. Elle suintait de bon sens en donnant à la fois du temps au temps et aux Régions la place qui leur revient naturellement dans une négociation de cette envergure. Vitale !
S'il veut éviter une séparation de velours à la Tchécoslovaque, au nom des mêmes égoïsmes, son successeur devra impérativement suivre la même voie. Car enfin, au-delà de la scission de BHV et de la délimitation de nouvelles frontières qui, un jour ou l'autre, pourraient devenir des frontières d'Etat, il s'agit aujourd'hui de savoir ce que l'on peut encore reconstruire sur cette ligne de fracture tectonique qu'est devenue la Belgique.
Aujourd'hui, l'heure n'est plus au mégotage, aux crises d'ego, au chantage des ultras.
Ce pays, répétons-le sans se lasser, ne survivra que s'il évolue vers un nouveau modèle : un État confédéral mature, composé de trois Régions émancipées. La Flandre, la Wallonie et Bruxelles. N'en déplaise au Nord qui ne veut pas sortir de la logique bornée et égoïste de la négociation de communauté à communauté.
Si rationnel soit-il, un tel chambardement ne se négocie pas en une nuit sous les diktats.
Sauf à vouloir précipiter une fin absurde dont certains rêvaient au sein même de la coalition.
Luc Delfosse