Het Rokershoekje #118 Johnny Cash en discipelen

quote:

Bevruchting der Bijenkoningin.
Het is naar aanleiding van een vraag van den heer Jansen in het laatste Groentje, dat ik de geachte redactie vriendelijk verzoek mij eenige bladzijden af te staan om mee te deelen, wat ik aangaande bovenstaand! belangwekkend onderwerp heb gelezen in een oud Fransch werk, handelende over de bijen. De experimenten betreffen alle het leven in de korf om de eenvoudige reden, dat mobielbouw hetzij in korf of kast nog totaal onbekend was.

Swammerdam (1637-1685), de grootste zoöloog, Hollander van geboorte, voltooide zijn studie te Parijs. Hij bestudeerde de bijen met onuitputtelijken ijver, maar was er nog nooit in geslaagd een paring te constateeren tusschen een dar en vrouwelijke bij. Hij was ook in de vaste overtuiging, dat dit volstrekt niet noodig was voor de bevruchting van de eieren. Echter merkte hij op dat de darren op zekere tijden een scherpe geur uitademen en dacht dat die geur, het vrouwelijke lichaam binnendringende, de bevruchting ten gevolge had. In dat vermoeden werd hij versterkt toen hem bij het ontleden van mannelijke geslachtsorganen bleek, dat die volstrekt niet in evenredige grootte waren met de vrouwelijke, zoodat de paring voor hem een onmogelijkheid was.

Het aantal darren, dat dikwijls 1500 à 2000 bedraagt, moet wel zoo groot zijn om de uitgeademde geur een voldoende sterkte te geven voor de bevruchting. Swammerdam sloot alle darren uit een korf in een doos voorzien in talrijke heel kleine luchtgaatjes, zoo klein, dat wel de uitgeademde geur er door heen kon maar niet de geslachtsorganen. De doos kreeg een plaatsje in een goedbevolkte korf, maar beslist zonder darren, terwijl in de korf een maagdelijke koningin werd geplaatst, die dus nog geen gemeenschap had onderhouden met een mannelijk individu. Als deze dus bevruchte eieren legde, zou de hypothese van Swammerdam heel veel waars bevatten. De proef werd herhaald en nog vele malen herhaald met de meeste voorzorg, maar ... de jonge moeder bleef onbevrucht. Vast staat dus dat de bevruchting niet moet worden toegeschreven aan de uitgeademde geur der darren.

Réaumur, de groote Fransche Natuurkundige, had een andere meening: hij geloofde dat de bevruchting het gevolg was van een werkelijke paring. Voor dat doel sloot hij eenige darren op met een maagdelijke koningin: hij zag, dat de koningin de darren tot zich lokte, maar daar hij geen zeer intieme verstandhouding waarnam, die men een werkelijke paring kon noemen, liet hij de zaak onbeslist.

Huber herhaalde deze proef verscheidene malen; hij dacht een soort van toenadering op te merken, maar zoo kort en onvoldoende, dat daardoor waarschijnlijk geen bevruchting kon plaats hebben. Hij sloot deze jonge koningin, die vrijlang met darren in gemeenschap was geweest, in zijn korf en nam haar eenige dagen in observatie. De gevangenschap duurde langer dan een maand en in al dien tijd werd geen enkel eitje gelegd: zij was dus niet bevrucht.

Een ander natuurkundige de Braw, bemerkte op zekeren dag, begunstigd door het toeval, op den bodem van eenige cellen, waarin eitjes lagen, een witachtige vloeistof, een soort van sperma, sterk onderscheiden ten minste van de gelei, die de werkbijen gewoonlijk verzamelen rond de pas uitgekomen larven. Hij was benieuwd de oorsprong daarvan te weten en daar hij vermoedde, dat het zaaddruppels waren, besloot hij in een van zijn korven de bewegingen der darren na te gaan om ze te verrassen bij het besproeien der eieren. Weldra zag hij verscheidenen, die het achterste van hun lichaam in de cellen staken en er hun vloeistof deponeerden. Hij zette eenige werksters in een glazen stolp met een moeder en eenige darren, deed er een stuk raat met honing maar zonder broed in en bemerkte, dat de koningin eitjes lei die door de darren werden bevochtigd; er kwamen larven te voorschijn. Als hij evenwel geen darren onder de stolp bracht, legde de koningin geen eitjes of slechts onbevruchte. Het stond nu absoluut bij hem vast dat de mannelijke bijen de eitjes bevruchten op de manier zooals visschen en kikkers dat doen, dat is te zeggen: uitwendig en nadat ze gelegd zijn.

Maar er bleef een tegenwerping te maken, waarop de Braw heeft nagelaten te antwoorden:
Er worden larven geboren, wanneer er heelemaal geen darren zijn en wel van September tot in April; dan zijn toch de eieren niet onbevrucht en dus is het niet noodig dat de eieren met de zooëven genoemde vloeistof worden besproeid. Om achter de waarheid te komen besloot Huber de proeven van de Braw te herhalen met bijzondere voorzorg. Hij zocht in de cellen naar de druppels z.g. spermavocht en hij vond het, maar het was illusie! Het werd veroorzaakt door de weerkaatsing van de lichtstralen, want hij kon geen spoor van het vocht vinden wanneer de zon op den bodem der cellen scheen. Die bodem
is gewoonlijk bedekt met overschot van larvenbekleedsels; deze schitteren en zoo is het te begrijpen, dat er een soort van licht van uitstraalt, waarin men zich gemakkelijk kan vergissen. Hij brak de cellen, die dit wonder vertoonden, uit, sneed ze in stukken en zag toen zeer duidelijk, dat er geen kwestie was van eenig vocht-spoor.

Om de proeven van de Braw voort te zetten, dompelde hij een korf met volk onder water, onderzocht met de grootste aandacht alle bijen, terwijl ze in het water waren, stelde vast dat er geen enkele dar bij was, onderzocht de raten en verzekerde zich dat er geen enkele mannelijke larve of pop aanwezig was. Toen de bijen opgedroogd waren, bracht hij ze alle weer met de moeder in de korf en liet ze uitvliegen. Maar welverstaan, hij moest terdege opletten, (dat gedurende deze uitvlucht geen enkele dar de korf in kwam en daarom vernauwde hij het vlieggat zoodanig, dat er slechts twee bijen tegelijk door konden. Zoo paste hij gedurende vier of vijf dagen nauwkeurig op alles wat in- en uitging. Geen enkele dar kwam te voorschijn en ondertusschen legde de koningin van af den eersten dag veertien eieren in de werkbijencellen en al de larven werden vier dagen later geboren. Hieruit valt dus te constateeren, dat de eieren bevrucht waren en dat er geen gebruik was gemaakt van mannelijk vocht.

Maar men kon hier tegen in brengen, dat de bijen, die van haar darren waren beroofd, misschien de darren in andere korven gingen opzoeken en daarvan het vocht in haar eigen woning brachten om het op de eieren te storten. Hij herhaalde dus de voorgaande proef, terwijl hij de voorzorg nam de bijen zoo zorgvuldig in haar korf op te sluiten, dat er geen enkele uit kon. Door middel van een onderdompeling in water overtuigde hij zich, dat er geen enkele dar in was; een middel daartoe is, dat een werkbij onder water haar angel uitsteekt. Ze werden gedurende vier dagen opgesloten en aan het eind van die vier dagen vond hij in hun geleibedje veertig jonge larfjes, pasgeboren.

Hij dompelde voor de tweede maal de korf onder water en verzekerde zich dat er geen enkele dar in gebleven was: er was geen enkele bij die den angel niet had uitgestoken. Dit resultaat, dat zoo gelijk was aan de eerste keer, toonde aan dat de eieren van de moederbij uitwendig niet worden bevrucht. De Braw had zich waarschijnlijk bediend van een koningin, waarvan hij de geschiedenis niet kende, zonder er zich van te overtuigen of zij van te voren al gepaard had of niet. Zonder dat hij het wist, had hij koninginnen gebruikt, die reeds in gemeenschap waren geweest met een mannelijk individu.

De waarnemers la Lusace en in het bijzonder Hattorf geloofden, dat de koningin zich zelve bevruchtte, dus zonder tusschenkomst van darren. Zie hier hoe zij te werk gingen. Hattorf nam een jonge moeder, aan welker maagdelijkheid niet viel te twijfelen, zette haar in een korf, waaruit alle darren verwijderd waren en ... eenige dagen daarna vond hij eieren en larven. Hij beweert, dat gedurende deze proef geen enkele dar de korf binnenkwam en besluit dus, dat de koningin door haar zelf wordt bevrucht.

Om de bevinding van la Lucace te onderzoeken, herhaalde Huber die proef terwijl hij de bijen de volle vrijheid gaf. Eenige dagen later onderzoekt hij de korf en vond pas uitgekomen larven. Maar om tot hetzelfde besluit komen als zijn voorganger, moest hij er zich van overtuigen, dat geen enkele dar was binnengekomen. Hij dompelde de korf onder water en vond na een zeer aandachtige onderzoeking van alle bijen een voor een, vier darren. Het was dus niet voldoende om alle darren weg te nemen; hij moest hun beletten binnen te dringen, wat hij had nagelaten. Teneinde dit verzuim te herstellen, nam Huber een jonge onbevlekte koningin, plaatste haar in een korf, verwijderde alle darren en om er zeker van te zijn, dat er geen enkele inkwam, vernauwde hij het vlieggat zoodanig, dat er alleen werkbijen door konden. Zoo bleef die toestand gedurende 30 dagen. De werkbijen, die volkomen vrijheid hadden, deden haar werkzaamheden als naar gewoonte, maar de jonge koningin bleef onbevrucht. Aan het eind van die 30 dagen was zij nog even dun als bij haar geboorte. Derhalve, daar een moeder die men streng houdt afgescheiden van darren onbevrucht blijft, is het duidelijk, dat zij niet bevrucht raakt uit zich zelf.

Hattorf's meening was dus vastgesteld op heel slechte gronden. Door de verschillende proeven van zijn voorgangers te onderzoeken, had Huber kennis gekregen van heel nieuwe feiten, maar die feiten waren vaak zoo tegenstrijdig, dat de oplossing van het probleem er nog te moeilijk door werd. Hij kwam op de gedachte, dat de bevruchting niet kon plaats hebben in de bijenwoning, doch daarbuiten. Het was gemakkelijk zich hiervan op eenvoudige wijze te verzekeren. Hij wist, dat gedurende het schoone jaargetijde de darren de korven verlaten op het heetste van den dag. Dus, zouden de koninginnen buiten de korf bevrucht worden, moesten ze wel daarvoor denzelfden tijd kiezen, als waarop de darren uitvliegen.

Hij hield met zijn secretaris Burnens de wacht vlak voor een korf, waarvan de moeder nog maar 5 dagen oud was. Het was 11 uur 's morgens; de zon had den heelen dag lekker geschenen en het was buiten zeer warm; de darren begonnen uit te vliegen. De waarnemers vergrootten het vlieggat van de korf, die ze wilden observeeren en bestudeerden de bijen, die er uitkwamen. Eerst verschenen de darren en spoedig daarna kwam de jonge moeder tevoorschijn, maar ze vloog niet uit. Ze liep rond het vlieggat gedurende enige oogenblikken, borstelde het achterlijf met de achterpootjes, terwijl de uitvliegende werkbijen en darren niet de minste notitie van haar namen.

Eindelijk vloog ze op, maar toen ze een paar voet van de korf af was, keerde ze terug, alsof ze wou onderzoeken, vanwaar ze was vertrokken; mogelijk was dat noodig om haar woning te kunnen herkennen. Weer vloog ze weg en beschreef nu een horizontale cirkel 12 à 15 voet boven den grond. Onze waarnemers verkleinden inmiddels het vlieggat, zoo, dat ze niet ongemerkt kon binnenkomen, en gingen daarna te midden van de zooëven genoemde cirkels staan om haar gangen des te beter te kunnen nagaan. Maar spoedig kreeg ze een heel snelle vlucht en steeg zoo hoog, dat ze uit het oog verdween.

Direct namen de waarnemers hun plaats in bij de korf en na 7 minuten zagen ze de koningin terugkomen bij de korf, die ze slechts éénmaal in haar leven had verlaten. Ze grepen haar om haar te onderzoeken en daar ze geen enkel spoor van bevruchting vonden, lieten ze haar de korf binnengaan. Daar bleef ze een kwartier en verscheen weer. Opnieuw geborstel als den eersten keer, ze vloog op, kwam weer terug om den korf te onderzoeken, verhief zich daarna zoo hoog, dat ze uit het gezicht was verdwenen. Nu bleef ze 27 minuten weg, maar de beide waarnemers bespeurden een geheele verandering: het achterste deel van haar lichaam was gevuld met een witte substantie; haar geslachtsorganen waren er zoowel in- als uitwendig mee gevuld.
Die stubstantie geleek sprekend op de vloeistof, uit de zaadblaasjes van darren, zoowel wat kleur als samenstelling betreft. Om zeker te zijn, dat het deze bevruchtende vloeistof was, lieten ze de koningin in de korf en sloten er haar in op. Twee dagen later bleek het dat de jonge koningin bevrucht was: ze had al bijna 100 eitjes gelegd in de werkbijencellen.

Verscheidene malen herhaalde Huber die proef en altijd met succes, zelfs als de jonge moeder aan wie hij de vrijheid gaf, in een korf behoorde zonder darren. In 't begin schreven we, dat elke korf 12 à 1500 darren bezat; zoo is het mogelijk, dat hoog in de lucht paring plaats heeeft met tenminsie één mannelijk individu.

Algemeen is bekend, dat een werkbij slechts éénmaal in haar leven zich met haar angel kan verdedigen. Doch vele bijenhouders zullen onbekend zijn met het feit, dat paring met de jonge koningin het leven kost aan den dar in kwestie. Bij zijn onderzoekingen heeft Huber menigmaal bestanddeelen van mannelijke geslachtorganen gevonden in de vrouwelijke, zoodat het niet twijfelachtig is dat deze verminking den dood van het mannetje ten gevolge heeft.

Dat de vele malen hierboven aangehaalde F. Huber-Lullin werkelijk met blindheid was geslagen, moge blijken uit een voorbericht van zijn werk over het leven der bijen:
„Als ik mijn waarnemingen aan de bijen publiceer, wil ik in geenendeele verhelen, dat ik ze niet met eigen oogen heb gezien. Door een reeks van ongelukkige toevallen, ben ik in mijn prilste jeugd blind geworden. Maar ik beminde de wetenschap en ik heb door mijn gezichtsverlies den smaak er voor niet verloren. Ik liet mij de beste werken voor natuurkunde en natuurlijke historie voorlezen: ik had als voorlezer een bediende; Francois Burnens, geboren in Pays-de-Vaud, die zich bijzonder interesseerde voor alles, wat hij me voorlas. Ik zag dat hij nadacht over onze lectuur en dat hij er gevolgtrekkingen uit maakte; hij begreep alles evengoed als ik en ik zag in, dat hij was geboren met het talent van een waarnemer. Ik besloot zijn talenten aan te kweeken en er een nuttig gebruik voor mij van te maken."

Tholen, H.W. ODINK.

quote:

Op vrijdag 8 juni 2007 01:20 schreef LudoSanders het volgende:
Daarom heb ik de kans te bewijzen dat ik wel topics kan aanmaken met meer dan 10 posts BeeDee.

quote:

Op vrijdag 8 juni 2007 01:20 schreef BeeDee het volgende:

[..]

Benut 'm zou ik zeggen !